Restrukturyzacje

Restrukturyzacja, upadłość, likwidacja, wykreślenie z KRS

D ziałania prawne są konieczne nie tylko przy otwieraniu czy prowadzeniu biznesu, ale również przy jego „zwijaniu”, niezależnie czy „zwijanie” jest efektem poniesionych strat, zakończenia projektu, dla którego spółka została założona czy po prostu wspólnicy mają już inne plany biznesowe czy życiowe i spółka traci racje bytu.

RESTRUKTURYZACJA A UPADŁOŚĆ

Przyjęcie ustawy z dnia 15 maja 2015 r. „Prawo restrukturyzacyjne” otworzyło nowe perspektywy przed przedsiębiorstwami, które z różnych przyczyn znalazły się w trudnej sytuacji ekonomicznej, lecz nie jest ona na tyle zła, żeby spełnione były przesłanki ogłoszenia upadłości.

Restrukturyzacja występuje w kilku wersjach: postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe, postępowanie sanacyjne czyli tzw. sanacja. Procedura zasadniczo ma służyć zapewnieniu dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa, bez pokrzywdzenia wierzycieli. Pozwala ona spółce przejść przejściowe perturbacje, dać „oddech” wobec kumulacji roszczeń wierzycieli , zredukować zadłużenie lub rozłożyć je na raty w sytuacji znalezienia inwestora.

Jakkolwiek restrukturyzacja jest procedurą mniej sformalizowaną niż upadłość to jednak wiążą się z nią określone koszty (zazwyczaj co najmniej rzędu 50.000 – 100.000 złotych), które sprawiają, że nie zawsze jest ona atrakcyjną opcją dla małych przedsiębiorców. Jeśli te koszty stanowią barierę, to nadal istnieje możliwość przeprowadzenia faktycznej restrukturyzacji (z pominięciem w/w ustawy), sprowadzającej się np. do renegocjacji warunków spłaty zadłużeń z wierzycielami, najczęściej w połączeniu z zawieszeniem postępowań sądowych lub egzekucyjnych, uchyleniem zajęć komorniczych i docelowo – zawarciem ugód sądowych oraz umorzeniem egzekucji.
LIKWIDACJA

Likwidacja jest procedurą niezależną od upadłości. Niekoniecznie przyczyną jej otwarcia są problemy finansowe spółki. Oczywiście likwidacja nie jest sposobem na uchronienie spółki przed upadłością – jeśli występują przesłanki ogłoszenia upadłości, to należy wystąpić o ogłoszenie upadłości, nawet jeśli otwarto już likwidację. Minusem likwidacji jest stosunkowo długi okres jej prowadzenia, nawet jeśli spółka nie ma wierzycieli (ok. 10-12 miesięcy w przypadku spółki z o.o.). Problematyczną kwestią jest to czy spółka w trakcie powinna zostać wykreślona z KRS w sytuacji, gdy do sądu rejestrowego zgłaszają się wierzyciele, którzy twierdzą, że ich wierzytelności nie zostały zaspokojone lub zabezpieczone przez likwidowaną spółkę.

WYKREŚLENIE Z KRS

Skutkiem ubocznym kosztowności procesu upadłości (co w pewnej części odnosi się również do restrukturyzacji), niskiego poziomu kapitału zakładowego spółki z o.o. (5.000 zł) oraz instytucji pomocniczej odpowiedzialności członków zarządu spółki z o.o. za zobowiązania spółki w razie jej niewypłacalności (art. 299 KSH) jest to, że istnieje wiele spółek kapitałowych faktycznie „martwych”, często nie posiadających zarządu.
15 marca 2018 r. weszła w życie część przepisów ustawy z dnia 26 stycznia 2018 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw możliwość nakładania grzywien przez sąd rejestrowy (KRS) na wspólników spółki z o.o. Pojedyncza grzywna może wynosić aż 10.000 zł i może być ponawiana. To niewątpliwie jest czynnikiem „motywującym” do powołania zarządu lub (w razie braku chętnych – co będzie częstą sytuacją) – do podjęcia działań w kierunku wykreślenia spółki z KRS. Niekiedy podejmowane są próby wykreślenia spółki z KRS bez wcześniejszego przeprowadzenia procedury likwidacyjnej lub upadłościowej. Możliwość wykreślenia spółki z KRS w taki sposób jest jednak problematyczna.